បទកាកគតិ
អញខ្ញុំក្រួញក្រប សិរសាស្រប៉ាប
លុតលើកហត្ថា ទសង្គុលី អភិវន្ទា នៃព្រះពុទ្ធជា ឥសូរភពត្រី ។
ព្រះអង្គឧត្ដម លើសលើឥន្ទព្រហ្ម មូលមកភក្ដី ប្រកបប្រការ សម្ភាររឹទ្ធី
បរិបូណ៌បារមី ពិសេសថ្កើងថ្កាន ។ បង្គំព្រះធម៌ ពិសេសមានអាថ៌ ជ្រៅពន់ប្រមាណ
ស្មោះស្មើភេត្រា ថ្លៃថ្លាមែនមាន បវរទិព្វញ្ញាណ ផ្ទឹមផ្ទុកសព្វសត្វ ។
បង្គំព្រះប្រសើរ ឧត្តុង្គឧត្ដមពេកក្ដាន់ អាចនាំសត្វឆ្លង រំលងវាលវដ្ដ
ដល់ឋានអម័ត2
បូរីនាយណាយ ។ ទើបខ្ញុំបង្គំទិព្វទេព ឧត្ដម សោឡសសួគ៌ា សូមសុខសួស្ដី
សិរីទីឃា យុយឺតសុខសា- ប្បាយបរិបូណ៌បុណ្យ ។
ស្រេចខ្ញុំនឹងថ្លែង ដំណើរដំណែង
ដំណាលពីមុន មានក្សត្រមួយថ្លៃ ប្រពៃលើសលន់ គ្រប់គ្រង មហាជន
ក្រុងពារណសី ។ ព្រះនាមព្រះបាទ ព្រហ្មទត្តនរនាថ លើសលើលោកិយ ប្រកបជាយា
អាឃិអគ្គមហេសី កបកល្យាណី រូបរត្នសោភា ។ ព្រះស្នំសាវជៃ ពិសេសច្រើនក្រៃ
សម្រាប់ក្សត្រគាល់សព្វថ្ងៃ ក្រាស់ក្រៃគណនា ប្រដូចតារា កររៀបរៀងរាយ ។
មន្ត្រីយោធា ស្រមណ៍ព្រាហ្មណ៍គណា -ចារ្យចេះប្រាជ្ញប្រាយ សម្រាប់មហាក្សត្រ
ព្រហ្មទត្តរឹទ្ធីសាយ ពលពាលទាំងឡាយ អនេកសំខេយ្យា3 ។
ស្ដេចសោយរាជ្យស្កល់ ឥតកោលាហល រដ្ឋរាស្ត្រប្រជា ទ្រង់ទសពិធរាជ អង់អាចអាសា
អាសូរករុណា ចិញ្ចឹមរៀបរង ។ ក្សត្រក្សាន្តសោយរាជ្យ ថ្កើងព្រះអំណាច
ឥតបីផ្ទឹមផង ស្ដេចផ្ចាញ់សត្រូវ អាស្រូវយង់ឃ្នង ពុំអាចប្រឡង
សុខសល់លើសលន់ ។ កាលនោះមានមា- ណពនៅភារា ក្សត្រថ្លៃមានបុណ្យ
ជាអ្នកទុគ៌ត ក្សិណខ្សត់ទ្រព្យធន តែប្ដីប្រពន្ធ និត្យនៅសព្វថ្ងៃ
ភរិយានោះណា មានរូបសោភា សក្ដិសមល្មមល្មៃ តែចិត្តនោះមិញ កំណាញ់ពេកក្រៃ
ព្រៀងលានទីឯទៃ គេពុំចូលចិត្ត ។ មានកាលមួយថ្ងៃ ចៅមាណពនៃ ទៅរកជញ្ជាត់
នឹងភរិយាប្រាណ ដោយដានកម្សត់ ពិបាកពេកក្ដាត់ ទុគ៌តក្រក្រៃ ។
កញ្ជើសោតធ្លុះ ដាចដាច់រលុះ ដោយមុំនោះនៃ រីឯភរិយា ឥតអធ្យាស្រ័យ
ពុំគន់រំពៃ ថែទាំឡើយហោង ។ ប្ដីតែងជញ្ជាត់ ដាក់ទៅជ្រុះបាត់ តាមមុំនោះផង
ឥតសព្វឥតសារ ឥតការជាម្ដង ហេតុឥតចិត្តចង រំពងនាំពា ។ ជញ្ជាត់រៀងទៅ
ដួចដល់សំពៅ ធារធំមហិមា រីនាយសំពៅ និត្យនៅភរិយា មើលពីភេត្រា
យល់កញ្ជើធ្លុះ ។ នាងនាយភេត្រា ស្រដីទៅថា នាងជញ្ជាត់នោះ ម្ដេចមុំគិតធ្វើ
កញ្ជើនាងធ្លុះ យកអីចុកចុះ សោះវាលិចបាន ។ ក្សិណនាយសំពៅ
ក្រោធក្រៃថាទៅ នឹងភរិយាប្រាណ បើចេះដូច្នោះ មឹងចុះទៅថ្កាន កាន់កញ្ជើបាន
ជាប្រពន្ធវា ។ អញនឹងប្ដូរយក ប្រពន្ធវាមក នៅលើភេត្រា ជាប្រពន្ធអញ
វឹងវិញហោងណា ត្បិតចៅជាងវា បង្គាប់ធួនថែ ។ នាងស្ដាប់ប្ដីថា
នឹងដូរភរិយា ឯងឱ្យទៅគេ ដោយពាក្យពុំស្រួល ពុំគួរបើជេរ
ខ្លួនគ្មានទោសទេ ម្ដេចចងទោសា ។ ទើបនាងឆ្លើយទៅ កាន់នាយសំពៅ
ជាប្ដីអាត្មា ពាក្យខ្ញុំទ្រគោះ លើសលស់ត្រង់ណា ក៏ដល់អ្នកជា ប្ដីពុំចូលចិត្ត
។ និងយកខ្ញុំទៅ ដូរមាណពនៅ កាន់ឈ្នាងជញ្ជាត់ បើអ្នកដូរនៅ
ខ្ញុំទៅនឹងគាត់ ខ្ញុំសោតគ្មានមាត់ ប្រកែកថាអ្វី ។ ទើបនាយសំពៅ
ស្រេចស្រែកហៅទៅ បុរសនោះខ្មី ថាចៅហ៊ានដូរ ប្រពន្ធឬអ្វី មកអាយស្រដី
ឱ្យជាក់នឹងគ្នា ។ មាណពជញ្ជាត់ ឮនាយនោះគាត់ ស្ដីដូរភរិយា
ខ្លាចខ្លួនពុំហ៊ាន ទៅថ្កានភេត្រា នាយនោះរែងជា ហៅខ្ជាន់ៗទៅ ។
ទើបមាណពនោះ ទន្ទបចូលស្មោះ ឡើងលើសំពៅ ទាំងប្ដីប្រពន្ធ អង្គុយនិត្យនៅ
ទៀបនាយសំពៅស្រដីទៀងថា ។ ចៅអើយកុំយូរ មកយើងនឹងប្ដូរ ប្រពន្ធផងគ្នា
អញទៅចៅណា ចៅឱ្យភរិយា ចៅមកអញហោង ។ មាណពកម្សត់ ស្ដាប់យល់ទាស់បទ
ពុំហ៊ានសាសង នាយនោះរែងរួន ផ្ទួនៗច្រើនដង ថាហើយថាផង ជាច្រើនភាសា ។
ទើបមាណពនោះ ថាតាមចំពោះ ចិត្តអ្នកហោងណា៎ ខ្ញុំជាអ្នកហោច ត្រមោចកំព្រា
ឥតបើនឹងថា ទាស់ទែងសេចក្ដី ។ នាយសំពៅស្ដាប់ អស់អាថ៌សារសព្ទ ត្រេកអរបេតី
ក្សេមក្សាន្តកន្លង ដណ្ដើមឃ្មាតខ្មី ថាហៃប្អូនស្រី ឯណោះសោតហោង ។
ថានាងប្អូនស្និទ្ធ ស្នេហ៍ស្នាលចូលចិត្ត ព្រមមូលនឹងបង ឬមួយពុំមូល
ពុំចូលចិត្តបង ចូរចៅសាសង ឥឡូវនេះណា៎ ។ ឯមេបញ្ជី ធ្លុះអរលលើ ចង់នាយនាវា
សើចហើយញញឹម មើលចុងនេត្រា ឱនហើយទើបថា គូពីព្រេងហោង ។ ឯនាងភរិយា
ចៅនាយភេត្រា ស្ដែងស្ដាប់សាសង ប្ដីប្ដូរផ្ដែផ្ដាច់ ពាក្យពេចន៍ជាម្ដង
នាងចរចុះផង ពីលើភេត្រា ។ តែស្បៃនៅក នាងដើរចុះមក កាន់ប្ដីកំព្រា
ទ្រព្យធនពុំយក ដិតមកអាត្មា នាងឈោងប្រវា កញ្ជើកាន់ទៅ ។ បោចបានសំរាម
មកចុកជិតភ្លាម ពិតពុំឱ្យសៅ នាងកាន់តាមប្ដី ជញ្ជក់តាមស្មៅ
បានស្រេចទើបទៅ ឋានប្ដីនោះណា ។ លុះដល់លំនៅ នាងដណ្ដឹងទៅ កាន់ប្ដីនាងថា
អ្នកអើយអស់ផ្ទះ រៀងខាងនេះណា៎ ជាញាតិការ សន្តានផៅពណ៌ ។ ឬជាព្រៀងលាន
ត្បិតខ្ញុំពុំមាន ដឹងញាតិនិមល បើអ្នកឯណា ជាញាតិបវរ ព្រៀងលានស្មោះស
អ្នកប្រាប់ខ្ញុំរ៉ា ។ ប្ដីឆ្លើយវឹងទៅ នាងអើយញាតិផៅ បងគ្មានទេណា៎
សឹងតែព្រៀងលាន នៅឋានទៀបគ្នា សព្វថ្ងៃកំព្រា គ្មានបងប្អូនឡើយ ។
នាងឮប្ដីថា ឥតញាតិវង្សា កំព្រាហើយ ហេតុនាងសប្បុរស យកគេជាត្រើយ
នាងពុំគិតឡើយ កម្សត់អាត្មា ។ នាងយកត្រីនោះ ឱ្យប្ដីនាងស្មោះ
ជូនចែកគ្រប់គ្នា តិចៗគ្រប់មុខ អ្នកស្រុកនៅនា ព្រៀងលានស្គាល់គ្នា
ខេត្តខាងលំនៅ ។ ប្ដីសោតទៅស្មោះ ដោយប្រពន្ធនោះ បង្គាប់ប្រដៅ កាលនោះព្រៀងលាន
ខាងឋានលំនៅ សឹងគិតថាចៅ នេះដែលឯណា ។ សប្បុរសដូច្នេះ ផ្អើលអ្វីម្ដងនេះ
ជូនយើងគ្រប់គ្នា សព្វដងកំណាញ់ កន្ទ្រឹសឫស្សា ឥឡូវម្ដេចជា សប្បុរសពេកក្រៃ
។ អ្នកផងគិតហើយ ពិតពុំលងឡើយ មានកាលមួយថ្ងៃ គេដើរទៅលេង និងមាណពនៃ យល់នាងប្រពៃ
មានរូបសោភា ។ ទើបគេគិតឆ្នៃ ថាចៅនេះនៃ គាត់បានភរិយា ទៀតទើបសប្បុរស
ពុំដូចសព្វគ្រា នាងនេះលក្ខណា មារយាទហ្មត់ហ្មង ។ មានកាលមួយថ្ងៃ
មាណពទៅព្រៃ រកកាប់ឧសចង បាច់បានរែកមក ដូចកាលសព្វដង រីឈើនោះផង
ពុំឈើខ្ជីខ្ជា ។ សឹងឈើប្រពៃ មែនមានតម្លៃ ក្លាំពាក់ក្រិស្នា
នាងយល់ឧសប្ដី បានពីព្រឹក្សា សឹងឈើជាៗ មានៗតម្លៃ ។ នាងគិតឯងថា
ប្ដីអញនេះណា បានឈើប្រពៃ ពុំស្គាល់ជាឈើ នោះមានតម្លៃ យកមកសព្វថ្ងៃ
ដុតដូច្នេះណា ។ សមហើយនេះមាន ក្រាស់ក្រៃនាឋាន អាយឯងទើបជា ឱអស់អ្នកផង
ពុំស្គាល់ក្រស្នា ក្លាំពាក់យកជា ឧសឥតគិតឡើយ ។ ទើបនាងនារី ដណ្ដឹងទៅប្ដី
ថាហៃអ្នកអើយ ឧសនាព្រៃអាយ អស់តែម្ល៉េះហើយ ឬមួយនៅឡើយ
អ្នកប្រាប់ខ្ញុំរ៉ា ។ ប្ដីឆ្លើយវឹងទៅ មានច្រើនក្ដាត់នៅ នាព្រៃព្រឹក្សា
យកបានជារយ រទេះក្ដីណា ពុំអស់ក្ដីណា ពុំអស់ប្អូនភ្ងា នាងនឹងគិតថ្វី ។
នាងឮច្នោះណា អរឥតគណនា សំណេះនឹងប្ដី ច្នោះអ្នកទៅរក យកមកទៀតខ្មី
ឱ្យអស់អំពី ព្រៃនោះហោង ។ នឹងជួលរទេះ ញាតិជិតនៅនេះ ដឹកទុកជាម្ដង
ប្ដីថានាងនឹង យកឧសថ្វីផង បើអស់សឹមបង រកមកទៀតណា ។ ទើបនាងឆ្លាស់ឆ្លើយ
ថាអ្នកប្ដីអើយ ឈើនេះឈើជា សឹងមានតម្លៃ ក្លាំពាក់ក្រិស្នា អស់អ្នកភេត្រា
គេទិញយកទៅ ។ ឈើនេះខ្ញុំស្គាល់ ជាក់ឥតពិភាល់ អស់អ្នកសំពៅ គេទិញមិនលែង
ខ្ញុំឯងឃើញនៅ ។ ឈើនេះខ្ញុំស្គាល់ ជាក់ឥតពិភាល់ អស់អ្នកសំពៅ គេទិញមិនលែង
ខ្ញុំឯងឃើញនៅ គេទិញនាំទៅ ស្រុកចិននាយណា៎ ។ បើយើងបានហើយ
យើងគិតអ្វីឡើយ លក់តែក្រិស្នា ក្លាំពាក់ប្រពៃ យកថ្លៃមកណា៎
ទិញព្រែកាសាយ៍ សំពត់ជាតី ។ តាមតែចិត្តជ្រើស ចិត្តនឹងស្រាល់រើស
យកប្រាក់មាសក្ដី ដោយចិត្តស្រឡាញ់ ចង់ទិញអ្វីៗ អ្នកទៅវឹងខ្មី
តាមពាក្យខ្ញុំថា ។ ប្ដីឮច្នោះនៃ អរឯងពេកក្រៃ ក្រទីក្រទា
បានអម្រែកសង្រែក រែកទៅម្នីម្នា ដឹងកាំបិតព្រា ចូលទៅក្នុងព្រៃ ។
កាត់គរទុកស្រេច ចង់ចោលជាបាច់ រែកមកពីថ្ងៃ ហើយប្រាប់ភរិយា
ប្អូនអើយឧសថ្លៃ កាត់គរនៅព្រៃ ច្រើនក្រៃក្នាត់ណា៎ ។ រែកមកនេះហោង
តាមកម្លាំងបង ទើបនាងភរិយា រកជួលរទេះ ដឹកនាំក្រិស្នា ក្លាំពាក់ជាៗ
ពីព្រៃនោះនៃ ។ គរទុកនាស្ថាន នោះហើយទើបមាន ពាណិជ្ជទីទៃ មកទិញក្រិស្នា
ក្លាំពាក់ប្រពៃ នាងថ្លឹងកាត់ថ្លៃ ឥតល្អៀងឡើយណា៎ ។ ហេតុនាងនារី
ដឹងអស់អំពី កាលនាងនៅជា ប្រពន្ធនៃចៅ នាយភារភេត្រា ឥតឈ្មួញណាៗ
បញ្ឆោតបានឡើយ ។ លុះឈ្មួញទិញបាន ពីនាងកល្យាណ គេយកទៅហើយ
នាងរៀបទុកទ្រព្យ ផ្គូផ្គាប់ជាត្រើយ ពិតពុំលង់ឡើយ រណ្ដាប់គ្រឹះស្ថាន ។
ចាយចាត់រៀបរក៍ លោះខ្ញុំកំដរ ប្រកបធនធាន អ្នកផងចេញចូល
នាងសោតថ្កើងថ្កាន សម្បត្តិមូលមាន អនេកទ្រព្យា ។ ប្ដីនាងនេះនៃ
បានស្គាល់ចៅទៃ ស្គាល់ព្រះស្គាល់ពញា អ្នកផងរាប់អាន ត្បិតបានទ្រព្យា
កបនូវលក្ខណា នាងនោះប្រពៃ ។ ទើបនាងនារី ស្រដីនឹងប្ដី ថាអ្នកសព្វថ្ងៃ
ខ្ញុំចង់ឱ្យអ្នក រៀនរត់ឲ្យវៃ ឲ្យរួសឆាប់ក្រៃ ដូចចិត្តចិន្ដា ។
ប្ដីសោតឆ្លាស់ឆ្លើយ ថាហៃនាងអើយ បងឥតបើថា តាមចិត្តប្អូនហោង
អញបងបានជា ម្ល៉េះត្បិតនរណា មិនត្បិតប្អូនស្រី ។ លុះថ្ងៃមួយណា
នាងរៀបក្រយា សំណុំវេចខ្មី ទឹកមួយបំពង់ នាងផ្ចង់ឱ្យប្ដី ពុនរែករត់ខ្មី
សព្វៗវេលា ។ ដើមឡើយរត់ហត់ ដង្ហើមផុតៗ ស្ទើរដាច់ខ្យល់ណា រត់វិលមកវិញ
ប្រាប់ប្រពន្ធថា វាហត់ក្ដាត់ណា ដូចនឹងស្លាប់ហោង ។ លុះដល់ពីថ្ងៃ
ទើបរត់ទៀតរៃ ដោយចិត្តបំណង នឹងចង់ឱ្យបាន ដូចក្ដីប៉ុនប៉ង
ប្រាថ្នានោះហោង ចិត្តចង់សង្វាត ។ រត់ទៀតដល់ទី ដើមកាលរត់ខ្មី
ដោយចិត្តខ្មីឃ្មាត ត្បិតប្រពន្ធថា ចង់ចាំពុំឃ្លាត ខែងខំសង្វាត
ដូចក្ដីប្រាថ្នា ។ លុះប្ដីនាងរត់ រត់រួចពុំហត់ ដោយចិត្តសោះសា
ឯនាងនារី យល់ប្ដីអាត្មា បរិបូណ៌ហើយណា ទើបនាងឆាប់ក្រៃ ។ ទៅថ្កានមន្ត្រី
ឱ្យគេថ្វាយប្ដី ជាខ្ញុំក្សត្រថ្លៃ មន្ត្រីនាំថ្វាយ ដូចចិត្តនាងវៃ
បម្រើសព្វថ្ងៃ ជាខ្ញុំរាជា ។
បទភុជង្គលីលា
នឹងថ្លែងសម្ដែងចរចា ឯមហាក្សត្រា
ព្រហ្មទត្តធិបតី ។ សម័យមួយថ្ងៃចក្រី ឱ្យប្រាប់សេនីយ៍ សេនាពលផង ។
ត្បិតក្សត្រព្រហ្មទត្តជាច្បង មានព្រះបំណង ប្រពាតព្រឹក្សា ។
ឱ្យរៀបប្រុងប្រៀបបណ្ណា ការកបយសា- ធិរាជស្ដេចស្ដែង ។
ភ្នាក់ងារខ្មាន់ការតាក់តែង រៀបគ្រប់ដំណែង ដំណើរក្សត្រា ។
ឯចៅនោះនៅគ្រឹហា ប្រាយប្រាប់ភរិយា នាងអើយឥឡូវ ។ ព្រះបាទនរនាថឥតគូ
ស្ដេចតែងពលព្យូហ៍ ប្រពាតព្រឹក្សា ។ ចូរចៅប្អូនពៅពុំងារ ប្រដាប់ប្រដា
ឱ្យបងឆាប់ថ្វាត់ ។ នឹងទៅហែចៅចក្រវត្តិ ព្រះបាទព្រហ្មទត្ត ឥសូរសិរសា ។
នាងស្ដាប់សាសព្ទប្ដីថា នាងរៀបក្រយា ឲ្យប្ដីស្នេហ៍ស្នាល ។
អង្គសោតល្អត្រកាល អប់ផ្កាត្រកាល ប្រហើរឈ្ងុយឈ្ងប់ ។ អាហារត្រកាលសាយសព្វ
រណ្ដាប់គ្រាន់គ្រប់ ឱ្យប្ដីស្នេហា ។ រុំជាសំណុំហើយណា ផ្ចង់ជាក្រយា
ស្ងោយមហាក្សត្រថ្លៃ ។ នាងដឹងដំណឹងនោះវៃ ថាក្សត្រទៅព្រៃ
នឹងព្រាត់គ្នាគ្នី ។ នឹងឃ្លាតអាមាត្យមន្ត្រី មានប៉ុន្តែប្ដី
នាងនឹងពុនទៅ ។ ឯមហាក្សត្រចមចៅ ព្រឹកព្រាងច្រាលឆ្អៅ ប្រដាប់ព្រះអង្គ ។
ទ្រង់គ្រឿងរុងរឿងបញ្ចង់ ព្រះពស្ត្រទិព្វទ្រង់ ប៉ាក់ឆ្វាក់មាលា ។
ទ្រង់ស្រេចសម្ដេចរាជា ស្ដែងស្ដេចយាត្រាឡើងលើអស្សតរ ។ ចេញទៅដល់ក្រៅនគរ
ព្រះអង្គបើកបរ រដ្ឋរាជអស្សពាហ៍ ។ ក្លំក្លស់ខ្ពង់ខ្ពស់សោភា
ឆត្ររួចជួរចា មរមាសរៀបរយ ។ អភិរម្យត្រសុំត្រសាយ ត្រសែតរំភាយ
រំភើយសាក់សែង ។ សេនាយោថាខះខែង ករកាន់លំពែង ហែៗច្រូងច្រាង ។
ដាវខែលក្រាស់ក្រែលសងខាង សេនាកាន់កាង ទួនទាំងចាមរី ។
មហាក្សត្រព្រហ្មទត្តចក្រី ឯកឯងពិសី ពាលពេញតលា ។ ដល់ក្នុងកំឡុងព្រឹក្សា
ស្ដេចអស្សពាហ៍ លឿនលន់កន្លង ។ សេនាយោធាពលផង ខែងខំក្ដាត់ហោង
ពុំទាន់ក្សត្រា ។ ដិតដោយតាមក្រោយ អស្សពាហ៍ ប៉ុន្តែចៅមា -ណពនោះឯងហោង ។
ត្បិតគាត់រត់ស្ទាត់កន្លង ទាន់ក្សត្រច្បាស់ច្បង ចមចក្ររាជា ។
បទកាកគតិ
ព្រះបាទក្សត្រថ្លៃ ដល់ដើមព្រះជ្រៃ
បញ្ឈប់អស្សពាហ៍ ព្រាត់មុខមន្ត្រី សេនីយ៍សេនា យល់តែចៅមា- ណពនោះឯងហោង ។
ទើបក្សត្រចមចៅ ឈប់រង់យូរទៅ ពុំយល់មនុស្សផង ស្ដេចឃ្លានក្រយា
ស្ងោយមហាក្សត្រហោង ត្រមោចកន្លង តែនឹងមាណពវា ។ ទើបព្រះព្រហ្មទត្ត ធិរាជចមក្សត្រ
លើសលើលោកា សន្មតនាមនៃ មាណពនោះណា ឱ្យហៅចៅមា យើងយសពណ្ណរាយ ។
ស្ដេចសព្វហទ័យ ក្រសាលនៅនៃ កំឡុងព្រៃនាយ ស្ដេចលីលាលេង ព្រឹក្សាពណ្ណរាយ
សាន្តសុខសប្បាយ ទតព្រៃព្រឹក្សា ។ ស្ដេចត្រាច់ក្នុងព្រៃ ឥតអ្នកណានៃ
នឹងទាន់ក្សត្រា សឹងរកក្សត្រថ្លៃ សព្វព្រៃព្រឹក្សា ខ្លាចខ្លួនក្ដាត់ណា
រកមិនឃើញឡើយ ។ រីឯព្រះបាទ ព្រហ្មទត្តនរនាថ លីលាឡើងហើយ បន្ទូលនឹងមា
យើងថាចៅអើ ថ្ងៃពន់ពេកហើយ អង្គអញឃ្លានបាយ ។ ទន្ទឹងអស់គ្នា មន្ត្រីយោធា
ចតុរង្គទាំងឡាយ សឹងតែពុំយល់ រេហ៍ពលព្រាត់ព្រាយ បែកផ្លូវខ្ចាត់ខ្ចាយ
អស់ពុំយល់ណា ។ មាយើងទូលទៅ បពិត្រចមចៅ លើសលើលោកា បាយអញខ្ញុំមាន
គឺមោះខ្ជីខ្ជា ពុំគួរក្សត្រាធិរាជសោយសល់ ។ ស្ដេចស្ដាប់ហើយណា
ថាយកមករ៉ា កុំគិតសល់វល់ ទោះល្អមិនល្អ ខ្មៅសតាមកល អញឃ្លានណាស់សល់
អត់ឯណាបាន ។ ទឹកតើញាំងចៅ បានសំចៃនៅ ឬមួយពុំបាន មាយើងទូលទៅ
បពិត្រក្សត្រក្សាន្ត រីទឹកសោតមាន គឺមោះតែថា ។ ដាក់នឹងបំពង់
ពុំគួរព្រះអង្គ ស្ដេចសោយឡើយណា ស្ដេចស្ដាប់ថាទៅ យើងចៅកុំថា
ច្នោះចៅម្នីម្នា យកមកឆាប់ៗ ក្សិណចៅមាយើង ម្នីម្នាដោះឡើង ទៅយកប្រដាប់
ដាក់ទឹកបំពង់ សំណុំបាយស្រាប់ ស្រេចស្រាយផ្គូ ផ្គាប់ថ្វាយមហាក្សត្រា ។
ស្ដេចសោយអាហារ មាយើងត្រកាល មានរសពិសា បាយបរិសុទ្ធស អង្ករនោះណា
ដូចព្រះក្រយា ស្ដេចសោយប្រក្រតី ។ អាហារពិសា គាប់ព្រះឱស្ឋមហា
ក្សត្រក្សាន្តចក្រី បន្ទូលសរសើរ ថានេះមែនស្រី ប្រដាប់ចំណី ពិសេសពិសា ។
ប្រពន្ធមាយើង ចេះរៀបថ្កល់ថ្កើង មុខចៅមែនណា ចៅអើយអាហារ ត្រកាលពិសា
សឹងជាតិឱជា រសត្រកាលក្រៃ ។ ជួនលើគម្លាន ឯណាមកមាន អាហារក្នុងព្រៃ
និងថាត្បិតឃ្លាន កូវពិសាក្រៃ មិនច្នោះឡើយនៃ ចំណីនេះជា ។ មាយើងបង្គំ
មហាក្សត្រឧត្ដម ឥសូរសិរសា លុះស្ដេចសោយសល់ ស្កល់មហាក្សត្រា
ស្ដេចសោយគង្គា បំពង់នោះនៃ ។ ទឹកសោតពិសា អប់អស់ក្លិនផ្កា ពិដោរប្រពៃ
ស្ដេចថាទឹកចៅ រសពិសាក្រៃ ឱនាងគាប់ចៃ ចេះរៀបឱ្យប្ដី ។ មាយើងនោះណា
បង្គំក្សត្រា លើកដែលមកឆី ឆីរួចស្កប់ស្កល់ បរិបូណ៌អស់ក្ដី ទើបព្រះចក្រី
បន្ទូលទៅថា ។ ចៅមាយើងអើយ អញហូបបាយហើយ មិនចេះអត់ស្លា ចៅឱ្យថង់ចៅ
មកឯអាយរ៉ា អញនឹងស៊ីស្លា ឥឡូវនេះនៃ ។ ចៅមាយើងថ្វាយ ក្សត្រថ្លៃពណ្ណរាយ
ដោយព្រះហឫទ័យ ស្ដេចសោយស្លាចៅ មាយើងនោះនៃ មានសព្វគ្រប់ក្រៃ
ឥតខ្វះឡើយណា ។ ទាំងទេពទារូ ក្រវាញក្លាំពូ ស្លាខ្ចីសោតណា
ក្រមួនមាត់ផ្ចង់ ព្រះអង្គសោយស្លា ហើយទើបត្រាស់ថា ស្លាចៅនេះនៃ ។
សព្វគ្រប់មានមិញ ដូចកលស្លាអញ តែងឆីសព្វថ្ងៃ ភព្វអញឯងហើយ
ចៅអើយគាប់ចៃ អញបានអាស្រ័យ ចៅសព្វគ្រប់ហោង ។ បើអញបានដល់ ទីឋានមណ្ឌល
ឯនាយហើយហោង អញឱ្យយសចៅ ជាធំកន្លង ចៅកម្សត់ផង អញអាសូរចៅ ។
បន្ទូលម្ល៉ោះហើយ ក្សត្រាត្រាណត្រើយ ព្រះផ្ទំលើភ្លៅ មាយើងហើយថា
ចៅអើយនែចៅ ស្ដាប់អញនិងនៅ និយាយមួយហោង ។ ស្ដាប់ណាចៅអាយ ដំណើរនិយាយ ព្រេងព្រឹទ្ធកន្លង
អញនៅថ្លាថ្លែង សំដែងទំនង និទានមួយហោង ពីព្រេងអតីតា ។ ពុំទាន់និយាយ
ដំណើរអភិប្រាយ សណ្ដាប់ដល់មា យើងស្ដេចផ្ទំលក់ សាន្តសុខមហិមា
ក្រោមដើមនៃមហា និគ្រោធនោះនៃ ។ រីកាលនោះណា មែនមានទេវតា រក្សាព្រះជ្រៃ
ឮព្រះព្រហ្មទត្ត មហាក្សត្រជៀស្ឋជ័យ ស្ដេចបន្ទូលវៃ នឹងមាយើងថា ។
ស្ដេចនឹងនិយាយ ទេពតាទាំងឡាយ បបួលគ្នីគ្នា មកមីរលើជ្រៃ
ស្ដាប់សព្ទក្សត្រា យល់ស្ដេចនិន្ទ្រា ពុំបន្ទូលទៅ ។ ទេពតាខឹងក្ដាន់
នឹងព្រះព្រហ្មទត្ត ធិរាជចមចៅ ថាក្សត្រនេះណា មុសាក្រៃក្រៅ ពោលពាក្យអាសៅ
ពុំកាន់ពាក្យសត្យ ។ ច្នោះយើងអត់ថ្វី ស្ដេចពោលអប្រិយ កាច់មែកជ្រៃថ្វាត់
ទម្លាក់លើ សង្កត់មហាក្សត្រ ឲ្យស្ដេចបង់បាត់ ព្រះជន្មជីវី ។ ថាបើពុំទាន់
នៅនេះក្រៃខាន ស្ដេចទៅបុរី យើងកាច់ខ្លោងទ្វារ សង្កត់ចក្រី
ព្រហ្មទត្តតិរ្ថិយ ឱ្យក្ស័យជន្មា ។ ថាបើបានទៅ លុះស្ដេចចូលទៅ ដល់លើក្រឡា
បន្ទំរម្យរ័តន៍ តែស្ងាត់និទ្រា យើងប្រែក្រឡា ជាពស់ទៅខាំ ។
ស្អប់ស្ដេចកុហក ថាហើយដេកលក់ ឱ្យតែយើងចាំ មាយើងងងុយ អង្គុយតែចាំ
ឮពាក្យង៉ាំៗ ង៉ាៗនោះណា ។ មាយើងដាស់ស្ដេច ឆាប់មួយរំពេច ទើបទូលទៅថា
បពិត្រស្ដេចឡើង ជវនអស្សា ឆាប់ៗម្នីម្នា ឥឡូវនេះនៃ ។ ត្បិតមានទេវតា
និត្យនៅរក្សា លើដើមព្រះជ្រៃ ខឹងថាស្ដេចនឹង និយាយហើយនៃ ផ្ទំលក់វឹងវៃ
ស្ងៀមស្ងាត់ភាសា ។ ខ្ញុំចាំស្ដេចផ្ទំ រលីវទៅខ្ញុំ ឮពាក្យទេពតា
ស្តេតស្ដាប់មាយើង ស្ទុះឡើងអស្សពាហ៍ បំផាយម្នីម្នា មាយើងដោយដិត ។
ក្សិណមែកព្រះជ្រៃ ធ្លាក់ផុតក្សត្រថ្លៃ ព្រះបាទព្រហ្មទត្ត ស្ដេចទៅរំលង
ពីភ័យមរណថ្វាត់ ទើបមាយើងគិត ទូលទៅទៀតថា ។ បពិត្រព្រះភូ ធររាជឥសូរ
នេះមួយគ្រា មួយទៀតខ្ញុំឮ ពាក្យអស់ទេពតា ថាដល់សីមា ព្រះអង្គនាយនោះ ។
នឹងកាចខ្លោងទ្វារ សង្កត់ភូបាល វឹងវិញទៀតស្មោះ ថាបើកន្លង រំលងពីនោះ
លុះព្រះអង្គឆ្ពោះ ចូលក្នុងបន្ទំ ។ និងប្រែកាឡា ជាពស់មហិមា
ខាំក្សត្រាឧត្ដម ទេពតាជំនុំ ដូច្នោះនេះខ្ញុំ ឮជាក់ជាម្ដង ។
មហាក្សត្រព្រហ្មទត្តច្បាស់ច្បង
ស្ដេចស្ដាប់ទំនង ទំនូលនៃចៅមាយើង ទើបមហាក្សត្រថ្កល់ថ្លើង ថាច្នោះមាយើង
ប្រយ័ត្ននូវខ្លោងទ្វារនោះ ។ ចៅកាន់រំពាត់វាត់គោះ ចៀសជួយតឿនស្មោះ
ឱ្យរួចពីភ័យទ្វារធំ ។ ស្ដេចមានហឫទ័យបារម្ភ បរសេះខែងខំ លុះទៀបនៃខ្លោងទ្វារនោះ
។ ក្សត្រថ្កើងមាយើងវាត់គោះ សេះសោតលោតផ្លោះ ច្រៀវច្រួចគ្រលួចមហិមា ។
បាក់ខ្លោងទ្វាររាជសីមា ផុតមហាក្សត្រា ក៏រួចរំលងពីភ័យ ។
លុះដល់មណ្ឌលទិព្វថ្លៃ ចៅមាយើងវៃ ក្រាបលាទៅថ្កានគ្រឹះឋាន ។
ព្រះបាទព្រហ្មទត្តទ្រង់មាន បន្ទូលផ្ដាំថ្កាន ថាចូលចៅទៅហោងណា ។
ហើយចៅវិលវិញយាត្រា មកឆាប់ម្នីម្នា ចៅចាំដូចចៅឮហោង ។
មាយើងក្រួញក្រាបទូលស្នង បពិត្រនេះម្ដង កុំព្រួយព្រះរាជហឫទ័យ ។
បានទៅនៅវិលវឹងវៃ ចាំក្សត្រជៀស្ឋជ័យ ដ៏ជាមកុដសិរសា ។
ទូលស្រេចមាយើងម្នីម្នា មកផ្ទះអាត្មា ប្រាយប្រាប់ភរិយាអស់ក្ដី ។
ដំណាលប្រាប់កាលចក្រី ព្រាត់មុខមន្ត្រី ទៅផ្ទំក្រោមដើមព្រឹក្សា ។
ប្រាប់ពីស្ដេចសោយក្រយា សរសើរនាងថា ភរិយាបានចេះស្ងួនគ្រង ។
ប្រាប់អស់ដំណើរទំនង នាងត្រេកអរផង ត្បិតបានដូចចិត្តចិន្ដា ។ មាយើងនោះនិងភរិយា
ហូបបាយហើយណា ក៏កាន់ដាវឡើងទៅចាំ ។ អង្គុយជិតនៅគយឃ្លាំ
ក្នុងចុងរោងរាំ ព្រះបាទសម្ដេចព្រហ្មទត្ត ។ មន្ត្រីក្រាស់ក្រៃច្រើនក្ដាន់
ប្រុងប្រាណប្រយ័ត្ន ដ៏ពេញនៅរាជរោងរម្យ ។ លុះដល់អធ្រាត្រដាស់ទំ
ដេកស្ងាត់ជ្រងំ ពុំភ្ញាក់ដល់ម្នាក់ឡើយណា ។ កាលនោះឯងឯទេវតា
ប្រាណប្រែកាឡា ជាតិជាពស់វារទៅហោង ។ ទំហំពស់ធំកន្លង ប៉ុនដើមត្នោតផង
ក៏លើកពពារគួរខ្លាច ។ មានភ្នែកនោះធំត្រដាច ចង្កូមសស្ងាច
នឹងខាំព្រះមហាក្សត្រា ។ មាយើងដោះឡើងម្នីម្នា លើកខាន់មុតថ្លា ក៏វាត់ត្រូវសិរសាសល់
។ ឈាមពស់ខ្ចាត់ខ្ចាយទៅដល់ ទេពីនិមលក៏ពេញនាព្រះថនា ។
ទើបហៅមាយើងគិតថា ពស់នេះមរណា អសារសោះសូន្យជីវី ។ ឈាមដូចដល់ព្រះទេពី
វររ័តន៍ក្សត្រី ច្នេះតើនឹងធ្វើម្ដេចបាន ។ ជ្រះឈាមពីនាងកល្យាណ
នឹងដាស់ក្សត្រក្សាន្ត យល់ក្ដីពុំគួរក្ដាត់ណា ។ នឹងយកដៃជូតឱរ៉ា
សោតសឹងពុំជា កើតក្ដីពុំគួរពេកក្រៃ ។ ទើបយកខ្មោចពស់នោះវៃ
ដាក់នៅក្រោមឰ ក្រឡាបន្ទំរម្យរ័តន៍ ។ ស្រេចហើយទើបកាត់ហារមាត់
លិទ្ធឈាមដែលដិត នៅនាព្រះស្គន់ក្សត្រី ។ នាងនាថភ្ញាក់ឥន្ទ្រីយ៍
ទើបដាស់ភូមី ដ៏ជាគម្ដែងក្រឡា ។ នាងខ្សឹបប្រាយប្រាប់ថាមា យើងយកជីវ្ហា
មកលិទ្ធនូវដោះខ្ញុំហោង ។ ស្ដេចស្ដាប់ក្រោធក្រៃកន្លង ត្រាស់ប្រើពលផង
ថាម្នាលពេជ្ឈឃាដម្នីម្នា ។ ចូរឆាប់ចាប់ចងយកវា កំណាចមហិមា
នេះនាំយកទៅសម្លាប់ ។ ក្សិណនោះពេជ្ឈឃាដចូលចាប់ ចងមាយើងខ្ជាប់
ក៏នាំយកទៅម្នីម្នា ។ ហេតុស្ដេចឥតពិចារណា ពុំគិតគុណមា
យើងយកតែពាក្យទេវី ។ ពេជ្ឈឃាដនាំទាំងរាត្រី ទៅបូព៌ទិសទី
ក៏ថានឹងអ្នកនាយទ្វារ ។ ឱ្យបើកត្បិតព្រះភូបាល មានព្រះឱង្ការ
ឱ្យនាំអ្នកទោសទៅកាប់ ។ ក្សិណនោះនាយទ្វារស្ដែងស្ដាប់ យល់ខុសនិងច្បាប់
សម្លាប់អ្នកទោសទាំងយប់ ។ ថាទោសនេះម្ដេចអ្នកឈប់ ប្រាយប្រាប់សព្វគ្រាប់
ដំណើរដំណាលសេចក្ដី ។ នាំអ្នកទោសទាំងរាត្រី ពុំត្រូវច្បាប់ពី
បុរាណគន្លងឡើយណា ។ ពេជ្ឈឃាដឆ្លាស់ឆ្លើយវឹងថា អញដឹងឯណា ជាទោសធ្ងន់ស្រាលអ្វីៗ
។ ស្ដេចប្រើអញទាំងរាត្រី ចៅមករកក្ដី លើព្រះបម្រើម្ដេចបាន ។
អំណាចអ្វីៗឯងមាន ក៏អញនឹងហ៊ាន នាំគេមកសម្លាប់លេង ។ អម្បាលចៅយើងឯង
ម្ដេចពុំកោតក្រែង ក៏ទាស់ព្រះរាជអាជ្ញា ។ នាយទ្វារសោតឆ្លើយវឹងថា
បើព្រះអាជ្ញា លុះត្រូវនឹងច្បាប់ ទើបបាន ។ បើខុសនឹងច្បាប់បុរាណ
យើងឃាត់ខាំងខាន បានត្បិតយើងជានាយទ្វារ ។ បើយើងក្រាបទូលនាកាល
នោះព្រះភូបាលនឹងធ្វើម្ដេចៗ តាមកល ។
បទកាកគតិ
នាយទ្វារនោះណា បង្ខានអាជ្ញា
ឈរឈប់រចល់ ទើបនាំនិទាន មែនមានមនុស្សសល់ ប្រាយប្រាប់អស់កល
នឹងពេជ្ឈឃាដហោង ។ ចៅអើយនិយាយ កាលពីព្រេងនាយ ទុកជាទំនង
មុនមានស្រីម្នាក់ មានកូនមួយហោង ចិញ្ចឹមស្ការផង ស្រឡាញ់រក្សា ។
ស្រីនោះទៅផ្សារ ទុកនៅតែស្ការ និងកូននោះណា ផ្ដេកក្នុងអង្រឹង
ទើបចរយាត្រា ក្រោយនោះពស់អា- សិរពិសយង់ឃ្នង ។ ក្សិណពស់លលាំ
វារមកចឹកខាំ កូននោះមរណហោង ស្ការយល់ពស់ពិស ទ្រុស្តទ្រឹស្ដិកន្លង
ស្ការប្រខាំផង នឹងពស់នោះណា ។ កាលនោះពស់ ពាលប្រខាំនឹងស្ការ
ស្ការខាំមរណា ម្ចាស់មកពីផ្សារក្សិណស្ការនោះវា រត់ដោយមាគ៌ា ទៅទទួលហោង
។ រីស្រីម្ចាស់ស្ការ យល់ឈាមរន្ទាល នៅខ្លួននោះផង ប្រមាណគិតថា
ស្ការកាចកន្លង ខាំកូនជាម្ដង មិនឈាមអ្វីឡើយ ។ ខឹងឆុលឆៀបឆាប់
វាយស្ការសម្លាប់ បោះបង់សៀតហើយ ចូលទៅមើលកូន ឃើញសូន្យឥត ត្រើយ
ពិតពុំទេឡើយ យល់ពស់មរណា ។ ទើបគិតឯងយល់ ថាពស់កាចសល់ ខឹងខាំបុត្រភ្ងា
ស្ការការបុត្រនោះ ប្រខាំសោះសា យល់ស្នាមជាក់ជា បន្ទាល់ទៀងពិត ។
ទើបគិតស្ដាយស្ការ ស្ដាយកូនសង្សារ សោះសូន្យជីវិត សោកឯងផ្សាឯង
ស្ដាយអស់ពីចិត្ត អញខ្លាចមហាក្សត្រ នឹងស្ដាយច្នោះហោង ។ ហេតុនេះអញពុំ
បើកបើខឹងខំ ខុសច្បាប់កន្លង ចៅទៅទ្វារទៀត រីអញនេះម្ដង មិនបើកឡើយហោង
និយាយសោតមាន ។
ពេជ្ឈឃាដស្ដាប់ហើយ ខំពុំបានឡើយ
ទើបនាំទៅថ្កាន នាយទ្វារទក្សិណ ឱ្យបើកត្បិតមាន ព្រះបន្ទូលថ្កាន
ប្រើយើងនេះណា៎ ។ នាំមនុស្សទៅកាប់ ចៅបើកឆាប់ៗ ដូចព្រះអាជ្ញា
នាយទ្វារទក្សិណ នោះសោតឆ្លើយថា លោកដែលឯណា នាំទាំងរាត្រី ។
ពេជ្ឈឃាដឆ្លើយថា ព្រះអើយអញណា ប្រកែកថាអ្វី បើកទៅឆាប់ៗ នឹងកាប់ម្នាម្នី
នៅទាស់សេចក្ដី លើព្រះអាជ្ញា ។ យើងនេះមិនព្រាង កុំចៅអួតអាង
ឃាត់ខាំងរាំងរា បើចៅមិនជឿ ទៅទូលក្សត្រា យើងពុំមុសា វាទវៀចឡើយហោង ។
នាយទ្វារឆ្លើយថា ជឿជាក្សត្រា ប្រើជាក់មែនហោង នាំទៅសម្លាប់
តែច្បាប់សព្វដង សម្លាប់មនុស្សផង សឹងនាំទៅថ្ងៃ ។ នេះនាំទាំងយប់
យើងនឹងឱ្យឈប់ លុះស្រាងឧទយ បើចៅនឹងខំ យើងពុំបើកវៃ ច្បាប់យើងទីទៃ
ចេះចាំស្ទាត់នៅ ។ ហើយមាននិយាយ អំពីព្រេងនាយ អញនឹងប្រាប់ចៅ
ចៅស្ដាប់អញថ្លែង សំដែងសំដៅ ដោយនិទានទៅ ដំណើរអតីតា ។ មុនមានសេដ្ឋី
មានទ្រព្យប្រាំបី កោដិឃ្លាំងសោះសា ចិញ្ចឹមឆ្កែចាំ ឆ្កែប្រាំរយណា
សឹងឆ្កែជាៗ បានដូចនូវចិត្ត ។ ទោះមនុស្សជាចោរ ឃើញតែស្រមោល
បណ្ដេញដោយដិត ព្រូសព្រមនឹងខាំ ប្រចាំគ្នាស្ទាត់ រក្សាសម្បត្តិ នៃមហាសេដ្ឋី
។ សេដ្ឋីនេះណា៎ សឹងឱ្យរក្សា ឆ្កែជាប្រក្រតី
មានខ្ញុំដណ្ដាំបាយឱ្យឆ្កែឆី សព្វទិនរាត្រី ពុំសោះឡើយណា ។
មានកាលមួយថ្ងៃ ចោរប្រាំរយរៃ
គប់គិតនឹងគ្នា វាជីកឧម្មង្គឡើង លូចទ្រព្យមហា សេដ្ឋីនោះណា
អស់ពីឃ្លាំងហោង ។ ឆ្កែប្រាំរយយល់ គ្រជូរដេញដល់ ព្រមព្រូសខឹងខ្លាំង
ដេញក្នុងឧម្មង្គ ក្នុងឋានកំបាំង ខាំចោរស្លាប់ទាំង ប្រាំរយអស់វៃ ។
លុះព្រឹកសេដ្ឋី យល់ទ្រព្យបាត់ពី មណ្ឌលឃ្លាំងជ័យ ប្រាំមួយកោដិគត់
អស់ឥតសង្ស័យ សេដ្ឋីក្រោធក្រៃ ថាអះអសារ ។ ចិញ្ចឹមឆ្កែថ្វី ឱ្យបាយវាឆី វាដេកឥតការ
ចោរលួចទ្រព្យអស់ ឆ្កែពេញទាំងវាល ឥតសព្ទឥតសារ នឹងទុកថ្វីវា ។
សេដ្ឋីឱ្យចាប់ ឆ្កែទៅសម្លាប់ ឥតសំណល់ណា លង់លុះខ្មោចចោរ ធុំក្លិនដល់មហា
សេដ្ឋីនោះណា៎ ដ៏ជាម្ចាស់ទ្រព្យ ។ សេដ្ឋីថាយើ អស់ក្មេងនេះតើ
យកឆ្កែទៅកាប់ ត្រង់ឋានឯណា វាស្អុយស្ទើរស្លាប់ ទៅយកឆាប់ៗ
អូសចេញឱ្យឆ្ងាយ ។ ខ្ញុំមហាសេដ្ឋី ប្ដឹងប្រាប់វឹងខ្មី ថាឆ្កែទាំងឡាយ
យើងខ្ញុំសម្លាប់ កណ្ដាលព្រៃឆ្ងាយ មិនធុំដល់អាយ នេះឡើយម្ចាស់ថ្លៃ ។
ទើបមហាសេដ្ឋី ថាដូច្នោះខ្មោចអ្វី ធុំស្អុយពេកក្រៃ អារកហិតមើល ប្លែកក្រៃវិស័យខ្ញុំនោះវៃ
ៗ ហិតរកហោងណា ។ ដល់មាត់រណ្ដៅ នោះធំស្អុយក្រៅ វិស័យសោះសា
ខ្ញុំនោះវិលមក ប្រាប់សេដ្ឋីថា រណ្ដៅមួយណា ធុំស្អុយពេកសល់ ។
ទើបសេដ្ឋីថា បើដូច្នោះអស់គ្នា ទៅជីកឱ្យយល់ ក្សិណខ្ញុំសេដ្ឋី
កាន់ចបរចល់ ជីកទៅយង់យល់ ខ្មោចចោរមរណា ។ របួសទៀតទេ សឹងចង្កូមឆ្កែ
នោះគ្រប់អស់គ្នា ទ្រព្យក្នុងឧម្មង្គ សឹងគង់នៅជា អស់ខ្ញុំនោះវា
មកប្រាប់សេដ្ឋី ។ សេដ្ឋីគន់គិត តែក្នុងគំនិត ដឹងដើមសេចក្ដី
ថាអេះអញធ្លោយ ឯងឱ្យសម្លាប់ ឆ្កែនោះពុំគាប់ ខុសទៅហោងណា ។
ចៅអើយមហាក្សត្រ ព្រះបាទព្រហ្មទត្ត
លើសលើលោកា អញថានឹងធ្លោយ ស្ដាយក្រោយដូចមហា សេដ្ឋីនេះណា មិនលែងឡើយហោង ។
អញពុំបើកចៅ ចៅនាំយកទៅ ទ្វារឯទៀតផង ទ្វារអញមានច្បាប់ ចេះស្រាប់កន្លង
អញពុំបើកហោង កុំបង្ខំអញ ។
ពេជ្ឈឃាដនោះស្ដាប់ អស់អាថ៌សារសព្ទ នោះទើបនាំចេញ
ទៅទ្វារបស្ចិម កាលគ្រានោះវិញ អ្នកទ្វានោះមិញ ពុំបើកឡើយហោង ។
ពេជ្ឈឃាដថាបើ ចៅពុំបើកតើ មានច្បាប់ទំនង ដំណើរនេះម្ដេច ចូរចៅសាសង
ប្រាយប្រាប់អញហោង អស់អាថ៌សារសព្ទ ។ ទើបអ្នកទ្វារថា លោកដែលឯណា
នាំមនុស្សទៅកាប់ ទាំងយប់រាត្រី ខុសពីក្បួនច្បាប់ ចៅអើយចូរស្ដាប់
និយាយអញមាន ។ មុនមានមហាក្សត្រ សោយរាជ្យសម្បត្តិ សម្បូរធនធាន
ចិញ្ចឹមសេកសត្វ សេករតន៍កល្យាណ ហើយទៅហិមពាន្ត រកភស្តុចំណី ។ សេកមានសម្បុរ
នោះល្អនិមល កបបញ្ចិន្ទ្រិយ កាលនោះស្ដេចយល់ សម្បុរបក្សី សេកសួគ៌សោភា
ល្អល្អះប្រពៃ ។ ស្ដេចអរកន្លង បន្ទូលទៅផង សេកសួគ៌នោះវៃ សេកអើយសម្បុរ
អ្នកយល់ល្អក្រៃ ហេតុម្ដេចចូរលៃ លកប្រាប់អញរ៉ា ។ សេកសោតទៀតទូល
បពិត្រឥសូរ ជាមកុដសិរសា សម្បុរខ្ញុំល្អ ត្បិតខ្ញុំភោក្ដា ផ្លែស្វាយនៅនា
ព្រៃព្រះហិមពាន្ត ។ រីស្វាយនេះណា បើចាស់ជរា អាក្រក់ប៉ុន្មាន បានបរិភោក្ដា
ផលានោះក្សាន្តក្សិណ នោះប្រែប្រាណ កំលោះវឹងវៃ ។ ស្ដេចស្ដាប់សាសត្យ
សេកសួគ៌ទូលថ្វាត់ បន្ទូលថាហៃ សេកអើយបើច្នោះ អ្នកទៅឆាប់វៃ
ពាំនាំពីព្រៃ ផ្ញើយើងនឹងឆី ។ សេកសោតទទួល ព្រះបន្ទូលស្រួល
ស្រុះស្រេចអស់ក្ដី ហើយហើរផ្លេកផ្លោះ ទៅស្មោះឃ្មាតខ្មី រកភស្តុចំណី
ចំណង់ភោក្ដា ។ លុះនឹងវិលថ្កាន ទើបសេកពាំបាន មួយនោះណា មកផ្ញើមហាក្សត្រ
ស្ដេចអរក្ដាត់ណា ទទួលផល្លា ពីបក្សីសត្វ ។ ស្ដេចគិតថាស្វាយ នេះតិចអម្បាយ
បានពីរបីម៉ាត់ បើអញនឹងឆី ឱ្យល្អខ្លួនថ្វាត់ តែអញឯងក្សត្រ
នូវបុត្រភរិយា ។ និងញាតិទាំងឡាយ បើច្នោះយកស្វាយ នេះទៅដាំនា
ឋានមួយបើដល់ បានផលព្រឹក្សា សឹមយើងនាំគ្នា ឆីឱ្យហោង ។ នឹងមានរូបរ័តន៍
ប្រពៃល្អក្ដាត់ ពេកពន់កន្លង ទើបស្ដេចបណ្ដុះ ស្វាយនោះជាម្ដង
ដុះដូចស្ដេចប៉ង បំណងប្រាថ្នា ។ ស្ដេចឱ្យទៅដាំ មានអ្នកផងចាំ
ពិភ័ក្ដិរក្សា លុះស្វាយនោះធំ បានផលផ្លែផ្កា ហេតុដាំនោះណា លើរន្ធនាគនៃ
។ ពិសនាគសព្វសាយ ជ្រួតជ្រាបផ្លែស្វាយ ពិសពស់វិស័យ លុះស្វាយនោះធំ
ទើបក្សត្រជៀស្ឋជ័យ ឱ្យបេះច្រើនក្រៃ យកមកហោងណា ។ ស្ដេចឱ្យអមាត្យ
ជំនិតព្រះបាទ ឆីមុនក្សត្រា អមាត្យនោះឆី ពុលពិសមរណា នៅព្រះភក្ត្រមហា
ក្សត្រក្សាន្តនោះវៃ ។ ស្ដេចយល់អមាត្យ ពុលពិសសល់ខ្នាត
ទ្រង់ព្រះក្រោធក្រៃ ពុំពិចារណា ឡើយមហាក្សត្រថ្លៃ ថាសេកចង្រៃ
នឹងសម្លាប់អញ ។ ភ័ព្វអញនេះម្ដង អញឱ្យឆីលង មើលមុនមែនមិញ បើអញឆីឯង
ឥតក្រែងសមអញ អស់ជីវិតវិញ មិនលែងឡើយណា ។ ស្ដេចខ្ញាល់ឆុរឆាប់
វាយសេកសម្លាប់ ឥតពិចារណា ដំណពីនោះ ស្វាយនោះផ្លែផ្កា ឥតនរណា
នឹងហ៊ានបេះឆី ។ លុះចំណរទៅ នាគនោះនិត្យនៅ ពុំបានថយពី លំនៅនោះចេញ
ពិសពេញធរណី ប្រែជាសាបខ្មី ពុំពុលឡើយណា ។ អង្វែងទៅណាស់ តាចាស់ដូនចាស់
ពិបាករក្សា ដំរីមហាក្សត្រ មកគិតគ្នាថា យើងនេះជរា ចាស់ណាស់ទៅហើយ ។
ទន្ទឹងតែស្លាប់ វាមិនឆាប់ស្លាប់ ដូចចិត្តសោះឡើយ បើច្នោះយើងរស់
ជាមនុស្សថ្វីអើយ ពិបាកឥតត្រើយ មកយើងទៅឆី ។ ស្វាយដែលស្តេតដាំ
ឱ្យស្លាប់ទៅចាំ រស់រូបធ្វើអ្វី ពិបាកអាត្មា រក្សាដំរី គាត់គិតព្រមប្ដី
ប្រពន្ធហើយទៅ ។ បេះបានមកឆី ក្សិណនោះឯប្ដី ប្រែសក់ជាខ្មៅ
សម្បុរជាក្លោះ4
ឥតខ្ចោះហ្មងសៅ ក្រឡេកមើលទៅ ប្រពន្ធនោះណា ។ ប្រែជាក្រមុំ សម្បុរគួរសម
ដោះដូចបទុមា ប្ដីថានាងល្អ នាងមកពីណា ប្រពន្ធឆ្លើយថា យើងប្លែកអញហើយ ។
ប្ដីឮភរិយា ចាំតែពាក្យថា មុខមិនស្គាល់ឡើយ ទើបឆ្លើយទៅថា ឱលាភអញអើយ
ពាក្យប្រហែលហើយ រូបរាងទីទៃ ។ ប្រពន្ធឆ្លើយថា ព្រះអើយអញណា ខ្លាវង្វេងព្រៃ
ក្រពើវង្វេង បឹងឯងសព្វថ្ងៃ នរណាឡើយ នៃ អញឯងដូនចាស់ ។ ចៅឯងសក់ស
ខ្នងកោងមិនល្អ ឥឡូវប្រែផ្លាស់ ជាសក់ខ្មៅញាប់ ចំណាប់ធំណាស់ មុនមិញសោត
ចាស់ ឥឡូវកំលោះ ។ ប្ដីថាយីអើ ឱ្យស្លាប់មិញតើ មកឆីស្វាយនោះ
ម្ដេចអញនឹងមេ ប្រែខ្វែងជាក្លោះ មេអើយបើច្នោះ ជាភ័ព្វយើងឯង ។
ដូនតាប្រែប្រាណ ស្រេចវិលវឹងថ្កាន លំនៅឥតក្រែង រក្សាដំរី ដូចពីមុនព្រេង
ដោយជាអញឯង ពិតពុំឃ្លាតឃ្លា ។ កាលនោះស្ដេចយល់ កំលោះនិមលរូប រាងសោភា
ស្ដេចត្រាស់ដណ្ដឹង ថាមនុស្សពីណា មកនៅរក្សា ដំរីអញហោង ។ ទើបតាកំលោះ
ទូលទៅតាមស្មោះ បពិត្រច្បាស់ច្បង ខ្ញុំគឺតាចាស់ នៅនោះឯងហោង
ត្បិតឆីស្វាយផង ប្រែប្រាណច្នេះណា៎ ។ ស្ដេចស្ដាប់ថាយើ ស្វាយពុលមិញតើ
ម្ដេចប្រែជា ច្នេះចូរអ្នកផង ទៅបេះម្នីម្នា យកមកឆាប់រ៉ា អញនឹងឱ្យឆី
អាមាត្យក្រាបលា ទៅបេះម្នីម្នា យកមកឆាប់រ៉ា អញនឹងឱ្យឆី ។
អាមាត្យក្រាបលា ទៅបេះផល្លា មកថ្វាយភូមី ទើបស្ដេចឱ្យអា- មាត្រមុខមន្ត្រី
ឆីមុនចក្រី ចង់ដឹងអក្ខរា ។ អាមាត្យមួយឆី ល្អអស់ឥន្ទ្រិយ ប្រពៃសោភា
ស្ដេចយល់ច្នោះវៃ ព្រះទ័យសង្កា ត្រាស់ប្រើឱ្យមហា មាត្យមួយឆីទៀត ។
រែងល្អនិមល សួរសមសម្បុរ ឡើងដូចរមៀត ស្ដេចត្រាស់ឱ្យអា មាត្រមួយឆីទៀត
ទើបស្ដេចបានបៀត ទ្រង់នឹងព្រះហស្ត ។ ឯងឱ្យបុត្រី បុត្រាមហេសី
ទ្រង់សោយទាំងអស់ សឹង មានព្រះអង្គ នោះប្រែប្រាណផ្លាស់ ចាកចោលឯចាស់
ក្រឡះបានជាពាល5
។ ស្ដេចយល់ច្នោះហើយ ទើបក្សត្រត្រាណត្រើយ សោយផលអាហារ ល្អអស់ព្រះអង្គ
រុងរឿងត្រកាល សម្ដេចភូបាល ប្លែកនឹងសព្វគ្រា ។ ទើបក្សត្រជៀស្ឋជ័យ
គិតក្នុងព្រះទ័យ អង្គឺក្ដីណា ហេតុអ្វីស្វាយពុល បានប្រែជាៗ
ស្ដេចត្រាស់ឱ្យអា មាត្យមើល អស់ក្ដី ។ អាមាត្យទៅមើល រណ្ដៅនោះឃើញ
នាគនៅអំពី មុនមានដូច្នោះ ទើបទូលចក្រី ស្ដេចមានព្រះពិ ចារណាយង់យល់ ។
ជាពស់នាគា ជ្រួតជ្រាបព្រឹក្សា ពិសពស់អស់កល ពីមុននាគមិញ ពិសពេញសព្វសល់
អញឯងដាលដល់ សម្លាប់សេកសត្វ ។ ស្ដេចសែននឹកស្ដាយ សេកសួគ៌ពណ្ណរាយ
អសារបង់បាត់ នែចៅពេជ្ឈឃាដ ព្រះបាទព្រហ្មទត្ត អញខ្លាចមហាក្សត្រ
នឹកស្ដាយក្រោយក្រៃ ។ ហេតុច្នោះឯងអញ ពុំបើកចៅចេញ ទៅទាំងយប់វៃ
បើទោសខ្លាំងសល់ ចៅចាំដល់ថ្ងៃ ច្បាប់មានក្សត្រថ្លៃ នឹងខ្ញាល់ពុំបាន ។
ពេជ្ឈឃាដស្ដាប់ស្ដែង នាយទ្វារសំដែង
ដំណាលនិទាន ទើបទៅឯទ្វារ ឧត្តរទីឋាន ពេជ្ឈឃាដហៅហាន ស្រែកប្រាប់ទៅថា
វ៉ឺយអស់នាយទ្វារ រក្សាសព្វកាល បើកអញម្នីម្នា ត្រាស់ប្រើអញនាំ
អ្នកទោសនេះណា6
ទៅកាប់សោះសា ចៅបើកអញឆាប់ ។ នាយទ្វារឆ្លើយទៅ ថាចៅវ៉ើយចៅ
មិនដែលមានច្បាប់ នាំអ្នកទោសទៅ ទាំងយប់សម្លាប់ អញយល់ពុំគាប់
ខុសព្រះមាត្រា ពេជ្ឈឃាដខឹងខំ ថាម្ដេចក៏ពុំ បើកព្រះអាជ្ញា ឃាត់អញអើភាន
ឯងមានច្បាប់ណា ឱ្យឯងរាំងរា លើព្រះបម្រើ ។ នាយទ្វារឆ្លើយទៅ
ថាពេជ្ឈឃាដចៅ ងារអញឯងបើ អញឃាត់ម្ល៉េះខុស ច្បាប់ដូច្នោះតើ ចៅខឹងខំប្រើ
ឱ្យបើកទៅបាន ។ អញជានាយទ្វារ ពីមេពីបា រឿងពីបុរាណ មិនដែលឮថា
ដូច្នោះនឹងមាន បើទោសប៉ុន្មាន ក្សត្រមានបុណ្យថ្កើង ។ ប្រើនាំទៅផ្គង
ចៅនៅនេះហាង ទម្រាំព្រឹកឡើង សឹមនាំចេញថ្វាត់ យើងឃាត់តាមរឿង
បើឆ្គងទោសយើង សឹងមានគ្រប់គ្នា ។ យល់តែស្ដេចប្រើ យើងបើកហើយតើ
មិនខុសមាត្រា ដំណនឹងឃ្លៀង លំអៀងច្បាប់ប្រា- កដកើតអនា ទរ7ផ្ទៃក្រោម8ក្រៃ ។ ស្រដីរាជការ
ដោយមុខភ្នាក់ងារ កាន់ខ្ជាប់ទីទៃ យល់តែអំណាច ល្មមខ្លាចៗក្រៃ
បើពុំល្មមនៃ ទាស់សិនដោយច្បាប់ ។ មុខមន្ត្រីធំ បើបានជំនុំ
ព្រមប្រើសម្លាប់ ឮតែក្សត្រា ពុះពារប្រើកាប់ ក្រោធក្រៃឆុរ ឆាប់
នឹងព្រះអំណាច ចៅអើយច្បាប់មាន ក្សត្រពីបុរាណ បរមរឿងរាជ បើពុំទ្រង់ធម៌
សម្មាឯងអាច អាងព្រះអំណាច ខុសច្បាប់ហើយណា៎ ។ មុខមន្ត្រីធំ
អ្នកប្រាជ្ញាជំនុំ គិតព្រមគ្នីគ្នា បណ្ដេញស្ដេចបង់ ពីក្នុងនគរា
ត្បិតស្ដេចពុះពារ បំពាក់បំពាន ។ បើរាស្ត្រមន្ត្រី ពុំដោយច្បាប់ពី
បរមបុរាណ ល្មមលក់ល្មមព្នៃ ល្មមឱ្យក្ស័យបាន ចៅខំប៉ុន្មាន អញពុំបើកឡើយ ។
បទព្រហ្មគីតិ
កាលនោះឯមហាក្សត្រ
ព្រហ្មទត្តតើនឡើងហើយ ហទ័យសោតពុំស្បើយ គិតទៅដល់មាយើងថា ។ មាយើងមានគុណក្រៃ
កាលនៅព្រៃមានតែមា យើងឥតនរណា ក្រៅអំពីមាយើងឡើយ ។ ឥឡូវនេះអញប្រើ
ឱ្យគេធ្វើគុតគាត់ហើយ គេកាប់ឬនៅឡើយ អះអញស្ដាយពេកណាស់ណា ។
ស្ដេចត្រាស់ឱ្យអាមាត្យ រត់ខ្មីឃ្មាតរួសម្នីម្នា ទៅតាមយកចៅមា
យើងមកវិញកុំពិឃាដ ។ កាលនោះអមច្ចា ក្រួញក្រាបលារត់សង្វាត
តាមទាន់ពេជ្ឈឃាដ នៅនាទ្វារឧត្តរនោះ ។ ទើបនាំមាយើងមក
វិលវឹងមកថ្វាយក្សត្រស្មោះ ទើបស្ដេចបន្ទូលឆ្ពោះ ដណ្ដឹងចៅមាយើងថា ។
ហៃមាយើងអើយចៅ កាលអញទៅលេងព្រឹក្សា អញយល់មាឯងជា មានគំនិតគំនូរ ក្រៃ ។
ឥឡូវម្ដេចចៅគិត ប្រាណប្រែចិត្តទៅទីទៃ ចូរចៅចែងសម័យ ចរចាមកឥឡូវរ៉ា ។
មាយើងទូលពិនិត្យ ថាបពិត្រព្រះរាជា ក្នុងកាលយប់មិញណា
ពស់វាមកខាំក្សត្រថ្លៃ ។ ខ្ញុំកាប់ពស់អន្តរាយ លោហិតខ្ចាយពី ក្រោមក្រៃ
ពេញព្រះថនានៃ វរទេវីពិសេសសល់ ។ ខ្ញុំពុំហ៊ានប្រមាថ
ដាស់ព្រះបាទឱ្យអំពល់ នឹងយកដៃដិតដល់ សោតពុំគួរទើបខ្ញុំខំ ។
យកអណ្ដាតលិទ្ធឈាម កូវកើយខ្វាមពិតពុំសម ជ្រាបដល់ព្រះអង្គអ- ម្ចាស់
ឱ្យចងយកទៅកាប់ ។ ខ្ញុំនឹងទូលក្សត្រក្សាន្ត ទាស់ពុំហ៊ានក្រែងខុសគាប់
អំពល់បើនឹងស្លាប់ តាមវេរាអំពើកម្ម ។
តេជះហេតុអំពើ ត្រង់ពុំធ្វើវេរាកម្ម ទើបខានដោយសារឆ្មាំ
ទ្វារជំទាស់ពុំឱ្យទៅ ។ បើពុំពិចារណា គឺអសារសោះសូន្យសៅ
ក្សិណក្ស័យជីវិតនៅ នាធរណីនាយឥតការ ។ ស្ដេចស្ដាប់ដណ្ដឹងឆ្ពោះ ថាបើច្នោះខ្មោចពស់ពាល
ចៅទុកឯណាកាល ឥឡូវចៅប្រាប់អញហោង ។ មាយើងទូលទៅថា ខ្ញុំទុកជាបន្ទាល់ផង
ទាំង ៣ កំណត់ហោង ក្រោមមន្ទីរទិព្វភូបាល ។ ទើបស្ដេចឱ្យទៅយក
ខ្មោចពស់មកមែនដូចសា- សព្ទចៅមាយើងកាល នោះព្រះអង្គជឿជាក់ស្ដែង ។
ក្សត្រថ្ងៃខ្ពង់ខ្ពស់ យល់ខ្មោចពស់ទ្រង់ស្ញប់ស្ញែង ព្រឺព្រួចប្រឹងគ្រញែង
ព្រះសិរសីបន្ទូលថា ។ ភ័ព្វជាមាយើងអើយ កុំអីឡើយលុះមរណា ឱមាយើងមហា
គុណអនេកអនន្តក្រៃ ។ អ្នកផងសឹងស្ញប់ស្ញែង ព្រឺគ្រញែងទីទៃ
យល់គុណមាយើងក្រៃ ក្រាស់ឥតនឹងថ្លាថ្លែង ។ ស្ដេចឱ្យស្រេចស្រាយចំណង
មាយើងហោងប្រោសលះលែង ទោសទុក្ខបង់រវែង ហើយបន្ទូលដោះសាថា ។ ចៅអើយ
ហេតុអញខ្លៅ ធ្វើទោសចៅឥតករុណា កុំចៅយកទោសា អញទទួលថាខុសហើយ
ទើបស្ដេចគិតគុណក្រៃ ឱ្យយសថ្លៃឥតស្មើឡើយ ដល់មាយើងជាត្រើយ
ជាមន្ត្រីធំកន្លង ។ នរៈអ្នកសឹងចុះឡើង ចៅមាយើងឥតផ្ទឹមផង ហេតុបានភរិយាគ្រង
កបលក្ខណាសួគ៌សល់ស្រី ។
បទកាកគតិ
និទានមាយើង បានយកថ្កុំថ្កើង
សាន្តសំរឹទ្ធី ស្លេះទុកទើបថ្លែង សំដែងស្រដី ដំណាលអំពី អ្នកនាយភេត្រា ។
បានមេកញ្ជើ ធ្លុះអរលលើ ទៅជាភរិយា ដោយវាពុំមាន ធនធានទ្រព្យា
លុះបានហើយវា ធ្វើឆ្មើងធំក្រៃ ។ ស្លៀកខៀនស្លៀកព្រែ ស្អាងខ្លួនបន្ថែ
ផ្ចិតផ្ចង់សព្វថ្ងៃ អាងប្ដីមានទ្រព្យ ប្រដាប់ច្រើនក្រៃ ថាខ្លួនវាថ្លៃ
ឥតគេផ្ទឹមផង ។ វាពុំស្រដី ទ្រព្យធនអ្វី ៗ ពុំបានស្ងួនគ្រង
ស៊ីចាក់ស៊ីចោល បាចសាចជាម្ដង មានកូនមួយផង នឹងនាយនោះនៃ ។ បើកូននោះជុះ
មេកញ្ជើធ្លុះ ពុំលាងវិស័យ ដូចអ្នកទាំងគ្រប់ អាងទ្រព្យច្រើនក្រៃ
ហែកព្រែថ្លៃៗ ជូតអាចម៍ចោលទៅ ។ លង់លុះវែងឆ្ងាយ ក្សិណខ្សត់អន្តរាយ
ទ្រព្យទាំងសំពៅ ប្រែជាអ្នកខ្សត់ ទុគ៌តអាសៅ លក់ទាំងសំពៅ ស៊ីចាយអស់ហោង ។
ហេតុស្រីខាតលក្ខណ៍ ពុំចេះទុកដាក់ រក្សាស្ងួនគ្រង ឱ្យអាប់យសប្ដី
អប្រិយកន្លង សព្វថ្ងៃនេះហោង សុំទានគេស៊ី ។ កម្សោយកម្សត់ អប្រិយកន្លង
ហិនហោចទុគ៌ត ដើរដោយប្រឹថពី ស្វែងរកសុំទាន សព្វឋានទិសទី ចិញ្ចឹមជីវី
ជីវិតសព្វថ្ងៃ ។ សុំទានរៀងទៅ ដូចដល់លំនៅ ផ្ទះមាយើងវៃ នាងយល់អ្នកខ្សត់
ទុគ៌តក្រក្រៃ ស្មានអ្នកដទៃ ហើយឱ្យទានទៅ ។ លុះគន់ជាក់លាក់
នាងស្គាល់ជាអ្នក ចៅនាយសំពៅ ប្ដីដើមនៃនាង ទើបនាងថាទៅ ឱនាយសំពៅ
ម្ដេចដើរសុំទាន ។ ប្ដូរផ្ដាច់បោះបង់ អញឥតមានស- ង្ស័យអញស្មោះស្មាន
នឹងកើតរបស់ ស័ក្ដិយសធនធាន ឥឡូវម្ដេចប្រាណ ប្រែខ្លួនទទេ ។ ល្អពេកមុខចៅ
ចៅនាយសំពៅ ដើរសុំទានគេ ស្រឡាញ់ប្រពន្ធ ល្អលន់មុខមេ កញ្ជើធ្លុះទេ
ល្អពេកប្រាកដ ។ នេះហេតុលក្ខណ៍ស្រី គេចម្រើនប្ដី បរិបូណ៌បានបទ
ស្រីយើងចង្រៃ ពេកក្រៃប្រាកដ នៅនឹងអ្នកខ្សត់ ប្រែជាអ្នកមាន ។
មនុស្សខ្សត់ទាំងពីរ ឮហើយរមិល
មើលនាងកល្យាណ ស្គាល់ជាក់ហើយខ្មាស អាស្រូវភាសភាន ចៀសចេញទៅឋាន លំនៅអាត្មា
។ មាយើងមានយស ឧត្ដមខ្ពង់ខ្ពស់ ត្បិតភរិយាយសយឺនពណ្ណរាយ កេរ្តិ៍ឆ្ងាយសោះសា
ប្រាកដប្រុះប្រា -កបកេរ្តិ៍វែងឆ្ងាយ ។
រីឯសភាព ដំណើរកិរកាព្យ
មានពីព្រេងនាយ បរមបុរាណ និទាននិយាយ អស់អាថ៌បរិយាយ ចែងចប់ម្ល៉េះហោង ៕
